مکانیسم واپس روی – یا واپس رانی چیست و چه عملکردی دارد؟ واپس روی یا واپس رانی دو مکانیسم دفاعی جداگانه هستند که گاهی اوقات به اشتباه به جای هم به کار گرفته می شوند. این در حالی است که واپس رانی به معنای همان سرکوب است و در اصطلاح تخصصی به آن repression گفته می شود. در حالی که واپس روی به معنای بازگشتن به مراحل ابتدایی رشد بوده و به اصطلاح regression اشاره دارد. ما در ادامه این مقاله توضیحات بیشتری در مورد این مکانیسم های دفاعی ارائه کرده ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

 منبع: مکانیسم واپس روی – واپس رانی

آشنایی با مکانیسم های دفاعی

مکانیسم‌های دفاعی اولین بار توسط زیگموند فروید در نظریه روان کاوی مطرح شدند. فروید معتقد بود که ناخودآگاه انسان به طور خودکار از او در برابر تنش‌ها و اضطراب‌ها محافظت می‌کند. برای انجام این کار ساختاری به نام ایگو استراتژی‌های مختلفی را به کار می‌گیرد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها باید به مکانیسم‌های دفاعی اشاره کرد. این مکانیسم‌ها در حقیقت هرگونه رفتاری هستند که از انسان در برابر امیال، خواسته‌ها و احساسات آزاردهنده مراقبت می‌کنند. آن‌ها در اغلب موارد باعث تغییر در ادراک واقعیت می‌شوند و اجازه مواجهه مستقیم با موضوعات تنش زا را نمی‌دهند. از جمله مکانیسم‌های دفاعی اصلی که از زمان فروید تاکنون توسط نظریه پردازان مختلف مطرح شده باید به واپس روی و واپس رانی اشاره کرد.

مکانیسم واپس روی – یا واپس رانی؛ آیا این دو اصطلاح یکی هستند؟

مکانیسم واپس روی- یا واپس رانی در حقیقت دو مکانیسم دفاعی مجزا محسوب می‌شوند. با این حال به دلیل مشابهت اسمی بسیاری از افراد آن‌ها را به اشتباه و به جای هم به کار می‌برند. اما باید در نظر بگیرید که واژه واپس روی ترجمه اصطلاح تخصصی regression  است اما واپس رانی به اصطلاح repression  اشاره دارد و معادل همان سرکوب است. در ادامه هریک از این دو مکانیسم را به طور جداگانه تعریف کرده‌ایم.

1. مکانیسم واپس روی

واپس روی نوعی مکانیسم دفاعی است که طی آن فرد هنگام مواجهه با یک رویداد استرس زا به رفتارهایی روی می آورد که به مراحل ابتدایی تر رشد مربوط می شوند. در واقع این رفتارها برای فرد، دوران بدون تنش گذشته را یادآوری می کنند. برای مثال بسیاری از افراد هنگامی که مضطرب یا غمگین می شوند ترجیح می دهند به رخت خواب بروند. یا بسیاری از کودکان هنگامی که خواهر یا برادر کوچکشان به دنیا می آید در واکنش به از دست دادن جایگاه تک فرزندی رفتارهایی کوچک تر از سن خود را نشان می دهند و ممکن است بخواهند والدین با آن ها نیز همانند یک نوزاد برخورد کنند. تمامی این واکنش ها از منظر نظریه روان کاوی به عنوان مکانیسم واپس روی در نظر گرفته می شوند.

مکانیسم واپس رانی

مکانیسم واپس رانی نام دیگری است که متخصصان برای ساز و کار دفاعی سرکوب به کار می برند. در این مکانیسم فرد تلاش می کند امیال، خواسته ها و احساسات ناخوشایند خود را از خودآگاه رانده و آن ها را به سمت ناخودآگاه هدایت کند. برای این کار دائما تلاش می کند در مواجهه با موضوعات ناخوشایند قرار نگیرد و حتی فکر کردن در مورد آن ها را به زمانی دیگر موکول نماید. این امر در نهایت باعث می شود که تجربیات آسیب زا مورد پردازش خودآگاهی قرار نگیرند. در نتیجه در بسیاری از موارد استفاده از واپس رانی به نوعی فراموشی تجزیه ای منجر می شود.

درمان استفاده مفرط از مکانیسم واپس روی – یا واپس رانی

بر اساس نظریه فروید در طول دوران رشد و با تکمیل شدن ساختارهای روانی افراد از دوران کودکی می آموزند که از مکانیسم های دفاعی استفاده نمایند. این امر به طور طبیعی از خودآگاه ما در برابر تنش ها و اضطراب های شدید محافظت می کند. با این حال متخصصان بر این باورند که استفاده مکرر و افراطی از این مکانیسم های دفاعی باعث می شوند که همانند یک فرد ناپخته عمل کنید و در معرض انواع آسیب های روانی و مشکلات روان رنجوری قرار بگیرید. زیرا انسان ها در این شرایط مواجهه سالم با موضوعات آزار دهنده را یاد نگرفته و همواره رفتاری دفاعی را از خود نشان می دهند. در این موقعیت مراجعه به یک روان شناس و کمک گرفتن از جلسات روان درمانی می تواند تا حد زیادی در بهبودی اوضاع اثرگذار باشند. چرا که درمانگر به مرور زمان تلاش می کند روزنی به سمت ناخودآگاه فرد ایجاد نماید و مراجع را از نظر روانی حمایت کند تا توانایی رویارویی با اضطراب های درونی و حل و فصل آن ها را در خود پرورش دهد.

برای دریافت مشاوره در زمینه مکانیسم‌های دفاعی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.

سوالات متداول