آموزش پدر و مادر یکی از مسائل مهمی است که توجه چندانی به آن نمی‌شود. در واقع والدین معمولا برای تربیت فرزندانشان سعی می‌کنند تا جای ممکن اطلاعات خود را راجع به تربیت کودک و افزایش مهارت‌های وی بالا ببرند اما کمتر پیش می‌آید که به توانایی‌های خود نیز توجه داشته باشند و بخواهند اصولی را در زمینه پدر یا مادر خوب بودن آموزش ببینند. با این حال متخصصان روانشناسی خانواده و کودک معتقدند که شما پیش از اقدام برای تولد فرزند می‌بایست مهارت‌های خود را در زمینه والدگری افزایش دهید. برای این کار روش‌های مختلفی وجود دارد، به طور مثال شما می‌توانید با مطالعه کتاب یا کمک گرفتن از مشاورین در زمینه فرزندپروری مهارت‌های خود را به عنوان پدر یا مادر ارتقا بخشید. در ادامه به طور جامع درباره آموزش پدر و مادر صحبت خواهیم کرد پس همراه ما باشید.

آموزش پدر و مادر | یادگیری پدر بودن

اگرچه ما تربیت را بیشتر وظیفه مادر می‌دانیم اما این باور از نظر متخصصین کاملا اشتباه است. کودک شما برای رشد سالم و برخورداری از سلامت روان به هردو والد نیاز دارد. نبود هریک از والدین یا بی توجهی آن‌ها به مسائل کودک می‌تواند آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد. معمولا حضور پدر و تلاش وی در تربیت کودکان باعث ایجاد احساس امنیت، اقتدار و اعتماد به نفس در فرزندان می‌شود. به ویژه در ارتباط با فرزندان پسر در خانواده نقش پدر برای تربیت اهمیت بیشتری پیدا می‌کند زیرا فرزند شما الگوپذیری و آموزش رفتارهای متناسب با جنسیت را نخست از شما آموزش خواهد دید. تحقیقات نشان می‌دهد پدرانی که همکاری بیشتری در تربیت فرزندان خود دارند معمولا کودکان شادتر و سالم‌تری به لحاظ روحی خواهند داشت. شما می‌توانید برای آموزش راهکارهای مناسب در تربیت فرزندتان از مشاورین کودک نیز کمک بگیرید.

آموزش پدر و مادر | یادگیری مادر بودن

نقش مادر در تربیت کودکان از جمله مسائلی است که همواره و در تمامی فرهنگ‌ها از آن صحبت شده است. مادر به عنوان مراقب اولیه کودک، تاثیر بالایی در ایجاد احساس امنیت و دلبستگی سالم در کودک ایفا می‌کند. سبک دلبستگی کودک می‌تواند تمامی زندگی وی و ارتباط‌های اجتماعی بعدی او را تحت تاثیر قرار دهد. به همین خاطر متخصصان تاکید دارند که والدین و به خصوص مادر پیش از تولد فرزند راجع به احساس دلبستگی و امنیت در کودک و سایر نقش‌های تربیتی مادر، اطلاعات خود را افزایش دهند.

کودک شما در تمامی مسائل تربیتی به مادر تکیه دارد و در نتیجه شما می‌بایست با نیازهای خاص هر سن و شیوه‌های تربیت کودک آشنا باشید. دختران معمولا نخستین الگوگیری‌ها راجع به انجام وظایف مرتبط با نقش خود را از مادر آموزش می‌بینند و چگونگی رفتارهای مادر در این زمان اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.

اهمیت آموزش پدر و مادر

1. الگوگیری کودک

کودکان شما در فضای خانه و با تقلید از رفتارهای والدینشان راه و رسم زندگی را یاد می‌گیرند. اگر آن‌ها صداقت و محبت را در خانواده ببینند در آینده به همین شیوه رفتار می‌کنند اما اگر زورگویی و پرخاشگری را در والدین خود مشاهده کنند آن‌ها نیز استفاده نامناسب از قدرت را یاد خواهند گرفت. یک تعبیر قدیمی فرزندان را آیینه والدین می‌داند. به همین خاطر شما می‌بایست با اصول تربیت فرزند و شیوه‌های پاسخگویی به نیازهای کودکتان در هر مقطع سنی آشنا بوده تا بتوانید الگوی مناسبی برای فرزند خود باشید. 

2. ارضا نیازهای تربیتی کودک

یکی از دلایل تاکید متخصصان بر آموزش پدر و مادر این است که شما می‌بایست با نیازهای روحی کودک خود در هر بازه سنی آشنا باشید تا بتوانید به خوبی از پس تامین آن‌ها بربیایید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید روانشناسان کودک معتقدند بی توجهی به نیازهای کودک و توجه بیش از حد به آن‌ها هر دو به یک اندازه آسیب زا هستند و تامین بیش از حد نیازهای کودکان نیز آسیب‌هایی را در شخصیت بزرگسالی آن‌ها به جا خواهد گذاشت. شما به عنوان والدین کودک باید با نیازهای وی در هر بازه سنی، راه‌های پاسخگویی به این نیازها و همچنین حدود پاسخگویی آشنا باشید تا بتوانید فرزندتان را با یک شخصیت سالم و متعادل پرورش دهید.

3. ایجاد روابط صمیمانه با کودک

وقتی شما با نیازهای کودک و همین طور وظایف خود به خوبی آشنا باشید طبیعتا به خوبی می‌توانید مسائل مختلف را تربیت کرده و ارتباط بهتری نیز با فرزندتان داشته باشید. در نتیجه یکی دیگر از دلایل اهمیت آموزش پدر و مادر این است که یادگیری این مهارت کیفیت ارتباط عاطفی درون خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

آموزش پدر و مادر | روش تربیتی مسموم

اصطلاح والدین سمی به آن دسته از پدر و مادرهایی اطلاق می‌شود که با اتخاذ شیوه‌های تربیتی نامناسب باعث آسیب دیدن سلامت روان و شخصیت فرزندانشان می‌شوند. شیوه‌های تربیتی نامناسب می‌تواند به صورت سبک فرزندپروری مستبدانه، بی توجهی به احساسات و عواطف کودکان یا هر رفتار اشتباه دیگری ظاهر شود. توجه داشته باشید که اشتباهات شما در تربیت کودک، شخصیت و تمامی گستره عمر فرزند شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد پس بهتر است از اشتباه و رفتار غیر اصولی در این زمینه خودداری کنید و اطلاعات خود را راجع به رفتارهای سمی و جایگزین‌های آن افزایش دهید.

اهمیت روانشناسی کودک در اجرای وظایف

توجه به ابعاد مختلف رشد روانی کودک از مهمترین وظایف والدین است. فرزند شما علاوه بر نیازهای جسمی در زمینه‌های مختلف آموزشی، اجتماعی، اخلاقی و حتی عاطفی نیز به تربیت و رسیدگی نیاز دارد. در نتیجه اگر می‌خواهید برای فرزندان خود والدین خوبی باشید و آن‌ها را برای زندگی آینده مجهز نمایید بهتر است به این مسائل توجه بیشتری داشته باشید. سعی کنید در فرایند تربیت کودک خود این مسائل را تحت پوشش قرار دهید. برای این کار می‌توانید از انواع بازی‌ها، کتاب‌ها و برنامه‌های مناسب استفاده کنید. 

آموزش ارتباط با کودکان به پدر و مادر

رفتار کردن با کودک در زمینه‌های مختلف از مهمترین سوالاتی است که برای والدین پیش می‌آید. به عنوان یک پدر و مادر شما می‌بایست رفتار مناسب با کودک خود در مسائل مختلف را به خوبی بشناسید. برای اینکه بدانید با کودک خود چه رفتاری داشته باشید نخست باید از نیازها و انگیزه رفتار وی آگاه شوید و بر همین اساس عکس العمل نشان دهید. رفتارشناسان کودک معتقدند توجه و تحسین رفتارهای مطلوب، سکوت در برابر رفتارهای نامطلوب و همین طور پافشاری شما بر روی قوانین و مقرراتی که در خانه وجود دارد از مهمترین مسائلی هستند که در رفتار با کودک خود باید به آن‌ها توجه کنید.

علاوه بر این کودک شما در هر دوره سنی نیازها و بحران‌های خاصی را پشت سر می‌گذارد که آگاهی از آن‌ها می‌تواند به شما در تنظیم شیوه‌های رفتار با کودکتان کمک کننده باشد. برای مثال کودک شما در سنین 2 تا 4 سالگی به دنبال کسب خودمختاری و اثبات خویش است. درصورتی که رفتارهای شما با او در این بازه سنی به صورت محدود کردن کودک باشد و به او اجازه ندهید که برخی از کارها را خودش انجام دهد باعث ایجاد اعتماد به نفس پایین و تردید نسبت به توانایی‌ها در کودک می‌شوید.

آموزش و راه های ارتقای عملکرد پدر و مادر

در ادامه راهکارهایی را برای تبدیل شدن به پدر یا مادری بهتر با هم بررسی خواهیم کرد.

با فرزندانتان با محبت رفتار کنید

اصلی‌ترین نیاز فرزندان شما که می‌بایست به آن توجه داشته باشید محبت است. هرچقدر شما عشق و محبت بیشتری را به کودک خود ارائه کنید آن‌ها سلامت روحی و احساس شادابی بیشتری را تجربه خواهند کرد. اما به خاطر داشته باشید که محبت با ایجاد وابستگی و نبود محدودیت و مقررات در خانه تفاوت دارد. شما از راه‌های زیر می‌توانید محبت خود را به فرزندتان نشان دهید.

• زمانی از روز خود را به فرزندتان اختصاص دهید، با او بازی کنید، نسبت به مسائل وی توجه نشان دهید و به او بگویید که دوستش دارید.
• هرگز فرزندتان را با دیگران مقایسه نکنید. این رفتار به کودک شما این پیام را منتقل می‌کند که شما به او علاقه ندارید و دیگران را بهتر از او می‌دانید.
• موفقیت‌های فرزندتان را جشن بگیرید و او را برای کسب هر موفقیت حتی ساده و کوچک تشویق نمایید.

به فرزندتان کمک کنید تا شخصیت خود را بسازد

تبدیل شدن کودک شما به یک بزرگسال موفق در آینده بیش از هرچیز به رفتارهای شما بستگی دارد. استفاده از راهکارهای زیر به شما در این زمینه کمک خواهد کرد.

• الگوی خوبی برای فرزندتان باشید تا با تقلید از شما، تبدیل به شخصیت محکمی شوند.
• به فرزندتان اجازه دهید با فعالیت در محیط، تجربه کسب کند و حتی گاهی اوقات آسیب ببیند.
• فرزندتان را به داشتن یک سبک زندگی سالم در زمینه تغذیه، خواب و فعالیت بدنی و فکری تشویق کنید.
• به حریم خصوصی و خواسته‌های فرزندتان احترام بگذارید.
• هرگز سعی نکنید فرزندانتان را درست مثل خود تربیت کنید.

از یک مشاور کمک بگیرید

در تمامی سال‌های کودکی و نوجوانی فرزندتان که مشغول تربیت او برای حضور در جامعه به عنوان یک بزرگسال هستید می‌توانید با مشورت گرفتن از مشاوران در زمینه‌های مختلف شرایط مطلوبی را برای کودک خود ایجاد کنید. 

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می توانید از طریق شماره تلفن 02191002360 با متخصصان کودک در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو صحبت کنید.

سوالات متداول درباره آموزش پدر و مادر