حمله پانیک یا وحشت زدگی معمولا به طور ناگهانی در پی احساس استرس شدید رخ می‌دهد. اما برخلاف تصور اکثر مردم حملات پانیک تنها در اختلال پانیک یا وحشت‌زدگی ایجاد نمی‌شوند و بسیاری از بیماری‌های روحی یا جسمی می‌توانند باعث بروز این حملات شوند. به‌طورکلی می‌توان گفت ریشه حملات پانیک را باید در اضطراب جستجو کرد و به همین خاطر برای درمان نیز باید درمان اضطراب را هدف قرار داد. عدم درمان پانیک مشکلات زیادی برای‌تان ایجاد خواهد کرد و درصورتی که مرتباً تکرار شود احتمال اضافه شدن سایر فوبیاها مثل ترس از حضور در مکان‌های شلوغ به وجود خواهد آمد. پس در صورت بروز چنین مشکلی برای خود یا عزیزتان هر چه زودتر برای درمان اقدام کنید. برای اشنایی با انواع روش‌های درمان پانیک کلیک کنید.

منبع : حمله پانیک یا وحشت زدگی

علائم و نشانه های حمله پانیک

پانیک به‌طورکلی به معنای اضطراب و وحشت‌زدگی است و حملات پانیک، اضطرابی است که به‌طور ناگهانی برای فرد ایجاد می‌شود. افرادی که دچار این حملات می‌شوند معمولاً باور نمی‌کنند که دلیل روانی برای بیماری آن‌ها وجود دارد و بیش از هر چیز احساس می‌کنند دچار یک حمله قلبی شده‌اند. این شرایط می‌تواند تا جایی پیش برود که فرد احساس کند هرلحظه احتمال مرگ یا حتی دیوانه شدن وی وجود دارد.

ویژگی‌های آشکار در حمله پانیک

حملات پانیک دارای ویژگی‌های خاصی هستند که متخصص برای تشخیص این بیماری باید وجود آن‌ها را ارزیابی کند. به عبارتی می‌توان گفت هر حمله اضطرابی را نمی‌توان پانیک دانست. ویژگی‌های حمله‌پانیک عبارتند از:

1. حمله به‌صورت ناگهانی شروع می‌شود و فرد نمی‌تواند پیش‌بینی کند چه زمانی قرار است دچار حمله شود.
2. شدت حملات معمولاً در طی ده دقیقه اول شدت گرفته و به اوج خود می‌رسد و معمولاً 20 تا 30 دقیقه بعد از شروع، پایان پیدا می‌کند.
3. حملات پانیک نباید توسط بیماری‌های جسمانی و یا مصرف مواد مخدر ایجاد شده باشد. به همین خاطر پیش از تشخیص، باید از سلامت جسمی اطلاع پیدا کرد.
4. هرچه تعداد بیشتری از نشانه‌های زیر در حملات عصبی شما وجود داشته باشد با احتمال بیشتری می‌توان تشخیص حملات پانیک را مطرح کرد؛

• تنگی قفسه سینه
• تپش قلب و افزایش فشارخون
• احساس تنگی نفس و خفگی
• سرگیجه
• بالا رفتن فشارخون
• لرزش
• گرفتگی عضلات
• تعریق
• فرد احساس می‌کند چیزی مانند توپ داخل گلویش گیر کرده است
• احساس ناراحتی در دستگاه گوارش
• جدا شدن از محیط اطراف یا نگاه به پدیده‌ها به‌عنوان شخص سوم
• ترس از مرگ
• ترس از دست دادن کنترل و دیوانه شدن

اختلال پانیک و تفاوت‌های آن با حمله پانیک

حملات پانیک در میان اختلالات روانی بیشترین رابطه را با اختلال پانیک دارند. پانیک نوعی بیماری اضطرابی است که دقیقاً به علت این حملات ایجاد می‌شود. در این بیماری فرد پس از درگیر شدن با حملات پانیک نمی‌تواند این خاطره را فراموش کند و به همین خاطر دائماً نگران بروز حمله بعدی یا پیامدهایی است که به دنبال این حمله برای وی ایجاد می‌شود.

برخی از بیماران پانیک نیز دچار ترس از مکان‌های شلوغ می‌شوند. این افراد در واقع از این واهمه دارند که در محیطی شلوغ مثل بازار دچار حملات پانیک شوند و امکان نجات‌شان وجود نداشته باشند یا همه متوجه مشکلی در آن‌ها شوند. به همین خاطر در مواردی که بیماری شدید است، معمولاً از محیط‌های امنی مثل خانه فاصله نمی‌گیرند و درصورتی‌که مجبور به این کار باشند حتماً باید یکی از اطرافیان آن‌ها را همراهی کند. اما حملات پانیک صرفاً در این بیماران اتفاق نمی‌افتد. سایر اختلالات اضطرابی و به‌ویژه فوبی‌ها نیز می‌توانند باعث بروز حملات پانیک باشند. به عبارتی شاید بهتر باشد بگوییم هر موقعیت اضطرابی می‌تواند دلیلی برای ایجاد حملات پانیک باشد. برای آشنایی با سایر انواع اختلالات اضطرابی کلی کنید.

دلایل و علت حمله پانیک

همان‌طور که گفته شد اصلی‌ترین دلیل بروز حملات پانیک اضطرابی است که فرد احساس می‌کند، این اضطراب ممکن است حتی ناهشیار باشد. اما برخی عوامل آمادگی برای تجربه حملات پانیک را افزایش می‌دهد، در ادام به 4 عامل اصلی پرداخته‌ایم.

نقش ژنتیک در بروزحمله پانیک

طبق تحقیقات بسیاری از اختلالات اضطرابی از طریق ژن‌ها به ارث می‌رسند. به همین خاطر افرادی که در اقوام نزدیکشان سابقه درگیری با حملات پانیک دارند، به احتمال بیشتری درگیر این بیماری می‌شوند.

تحولات مهم زندگی

بعضی از رویدادهای مهم زندگی مانند پیدا کردن کار، طلاق، از دست دادن عزیزان یا مهاجرت صرف‌نظر از اینکه اتفاق مثبت یا منفی در زندگی فرد به شمار می‌روند، فشار روانی زیادی هم به همراه خواهند داشت. طبق مشاهدات تجربه این تحولات در افرادی که آمادگی لازم برای حملات پانیک را داشته باشند، باعث شروع این بیماری خواهد شد. به همین خاطر توصیه می‌شود هنگامی‌که با شرایط پرفشار در زندگی مواجه می‌شوید برای جلوگیری از پیامدهای منفی آن حتما با یک روانشناس متخصص دراین‌باره صحبت کنید.

تفسیر اشتباه علائم جسمانی

یکی از ویژگی‌های اکثر افرادی که حملات پانیک را تجربه می‌کنند این است که آن‌ها نشانه‌های بدنی خود را سوءتعبیر می‌کنند یا به عبارتی نسبت به آن‌ها بیش‌ازحد حساس هستند. این افراد هنگامی‌که با گرفتگی نفس و یا تپش قلب مواجه می‌شوند تصور می‌کنند که دچار سکته قلبی شده‌اند و تصور می‌کنند که هرلحظه امکان دارد بمیرند یا اتفاق ناگوار دیگری پیش بیاید. این اضطراب باعث می‌شود تا حمله عصبی شدت پیداکرده و تبدیل به یک حمله پانیک تمام‌عیار شود.

مشکلات فیزیولوژیک

برخی از بیماری‌های جسمانی مانند قند خون پایین یا اختلال در دریچه‌های قلبی نیز می‌تواند باعث بروز حملات پانیک باشد. استفاده از مخدرها یا قطع ناگهانی مصرف بعضی از داروها نیز می‌تواند چنین نشانه‌هایی را به همراه داشته باشد. به همین خاطر پیش از بررسی‌های روان‌شناختی متخصص می‌بایست از سلامت جسمی بیمار اطمینان پیدا کند.

راه رهایی و غلبه بر حملات پانیک

حملات پانیک مشکلات بسیاری را در زندگی فرد به همراه خواهند داشت. علاوه بر فشار روانی و نگرانی‌هایی که این حملات برای فرد ایجاد می‌کند. این شرایط باعث می‌شود فرد توانایی خود را برای بسیاری از فعالیت‌های تحصیلی یا کاری از دست بدهد و یا همان‌طور که در اختلال پانیک مطرح شد بسیاری از بیماران از ترس اینکه مبادا در مکانی شلوغ دچار حمله شده و نتوانند خود را کنترل کنند ارتباطات خود را تا حد زیادی کاهش می‌دهند. به همین خاطر اگر این نشانه‌ها در شما یا هریک از اطرافیانتان وجود دارد بهتر است هرچه سریع‌تر برای درمان آن از یک متخصص روانشناسی کمک بگیرید.

با توجه به شرایط فرد و شدت بیماری ممکن است از روش‌های مختلفی برای درمان حملات پانیک استفاده شود. اما به‌طورکلی درمان‌ها به دو دسته دارودرمانی و روان‌درمانی تقسیم می‌شوند. گاهی اوقات متخصصین معتقدند که استفاده هم‌زمان از این دو روش می‌تواند بیشترین تأثیر را در بهبود بیماری و جلوگیری از عود مجدد آن داشته باشد.

دارودرمانی

معمولاً برای درمان حملات پانیک از داروهای ضد اضطراب و به‌ویژه بنزودیازپین‌هایی نظیر کلونازپام یا آلپرازولام استفاده می‌شود. اما استفاده از این داروها به دلیل عوارض منفی ازجمله ایجاد وابستگی، برای طولانی‌مدت مناسب نیست و به همین خاطر شما می‌بایست در کنار درمان‌های دارویی جلسات روان‌درمانی را نیز جدی بگیرید. برای اشنایی با انواع داروهای ضد اضطراب کلیک کنید.

روان‌درمانی

با توجه به شرایط بیمار و شدت مشکل، روانشناس ممکن است از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده کند. اما رایج‌ترین روش برای درمان حملات پانیک این است که به فرد آموزش می‌دهند تا هنگام شروع نشانه‌ها آرامش خود را حفظ کرده و از سوءتعبیر نشانه‌ها خودداری کند و علاوه بر این با استفاده از روش‌هایی مثل ریلکسیشن یا تنفس عمیق به وی کمک می‌شود تا شدت حملات اضطرابی را کاهش دهد. برای اشنایی با روش های ریلکسیشن کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول