سندروم جنین الکلی به وضعیتی گفته می‌شود که کودک در دوران بارداری با مصرف الکل از جانب مادر روبه‌رو می‌شود. این مسئله به مغز جنین آسیب زده و منجر به بروز اختلالات رشدی در او می‌گردد. با این حال مشکلات همه کودکانی که دچار سندروم الکل جنینی هستند یکسان نیستند. در واقع شدت مشکلات می‌تواند تحت تاثیر عوامل گوناگون متغیر باشد. اما به طور کل می‌توان گفت آسیب‌های مغزی و پیامدهای مرتبط با آن در این سندروم غیر قابل برگشت هستند و خسارات زیادی را به زندگی فرد وارد می‌کنند. ما در ادامه این مقاله به توضیحات بیشتری در مورد علائم و علل بروز سندروم جنین الکلی پرداخته‌ایم پس همراه ما باشید.

سندروم جنین الکلی و علائم آن

سندروم جنین الکلی وضعیتی است که در اثر نوشیدن الکل در دوران بارداری توسط مادر برای جنین ایجاد می‌شود. کودکانی که با این سندروم به دنیا می‌آیند دچار آسیب‌های مغزی هستند و در جریان رشد با اختلالات گسترده‌ای روبه‌رو می‌شوند. شدت این اختلالات می‌تواند از فردی به فرد دیگر متغیر باشد. علائم و نشانه‌های سندروم جنین الکلی اغلب مجموعه‌ای از علائم جسمانی، هوشی، شناختی و مشکلات سازگاری و عملکردی در زندگی را در بر می‌گیرند. ما در ادامه به هریک از این علائم به طور جداگانه پرداخته‌ایم.

علائم و نقایص جسمانی

کودکانی که با سندروم جنین الکلی به دنیا می‌آیند از نظر ظاهری تفاوت‌هایی با دیگران دارند. برای مثال آن‌ها چشمانی کوچک‌تر از حد معمول دارند، لب فوقانی آن‌ها صاف بوده و بینی شان نیز صاف، کوتاه و سربالا است. همچنین در مفاصل و اندام‌های آن‌ها نیز نابهنجاری‌های فرمی وجود دارد. از جمله دیگر مشکلات آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

– داشتن ریتم جسمانی آهسته قبل و بعد از تولد

– کوچک بودن سایز دور سر کودک

– وجود مشکلات بینایی

– وجود نقایص قلبی و کلیوی

علائم و نشانه‌های عصب شناختی

در سندروم جنین الکلی مغز و به طور کل سیستم عصبی با آسیب‌های متعددی روبه‌رو می‌شود. این آسیب‌ها خود را در قالب علائم گوناگونی نشان می‌دهند که از جمله آن‌ها می‌توان به ناتوانی در تعادل حرکتی، وجود اختلالاتی در یادگیری، مشکلات هوشی، حافظه ضعیف، مشکلات نقص توجه، ناتوانی در حل مسئله، ناتوانی در تشخیص پیامد اعمال، قضاوت ضعیف، بیش فعالی و تغییرات سریع خلقی اشاره کرد.

علائم و مشکلات رفتاری

علائم و مشکلات رفتاری در مبتلایان به سندروم جنین الکلی منجر به بروز پیامدهای اجتماعی مختلفی می‌شود و عملکرد روزمره فرد را با اختلال مواجه می‌سازد. در واقع کسانی که با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند در سازگاری با محیط پیرامون مشکل دارند و نمی‌توانند تعاملات سالمی با دیگران برقرار نمایند. این مسئله اغلب خود را در قالب مشکلات زیر نمایان می‌کند.

– مواجه شدن با مشکلاتی در مدرسه

– ناتوانی در کنار آمدن با دیگران

– عدم برخورداری از مهارت‌های اجتماعی کافی

– ناتوانی در کنترل خود و انجام اعمال تکانشی

– ناتوانی در مداومت برای انجام تکالیف

– ناتوانی برای برنامه ریزی و حرکت کردن در جهت اهداف

– تانوانی برای سازگار شدن و تغییر جهت دادن از یک تکلیف به تکلیف دیگر

علل بروز سندروم جنین الکلی

علت اصلی بروز این سندروم نوشیدن الکل توسط مادر در دوران بارداری است. در واقع وقتی شما در طول حاملگی الکل بنوشید این ماده پس از وارد شدن به جریان خون شما از جفت رد شده و به جنین در حال رشد می‌رسد. در این زمان غلظت الکل در بدن جنین از بدن خود شما بالاتر می‌رود چرا که بدن کودکتان در این زمان متابولیسم الکل را با سرعت کمتری انجام می‌دهد.

در نهایت الکلی که وارد بدن جنین شده جریان اکسیژن رسانی و تغذیه بدن را با مشکل مواجه می‌‌‌سازد. این مسئله نیز به خودی خود منجر به آسیب دیدگی مغز، بافت‌ها و سایر اندام‌ها می‌شود. برای آشنایی با سایر عوارض مصرف الکل در بارداری کلیک کنید.

نحوه تشخیص سندروم جنین الکلی 

پزشکان برای تشخیص سندروم جنین الکلی فاکتورهای مختلفی را بررسی می‌کنند. در این مسیر اطلاع دادن در مورد میزان مصرف الکل در دوران بارداری می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک بسیاری کند. از جمله مهم ترین فاکتورهایی که برای تشخیص این سندروم مد نظر متخصصان قرار می‌گیرد می‌توان به بررسی سلامت قلب، نمودار رشد، اندازه دور سر، ویژگی‌های ظاهری، انجام معاینات عصب شناختی برای بررسی عملکرد سیستم عصبی، دریافت اطلاعات از سلامت روان کودک، وضعیت هوشی او و مشکلات رفتاری در ارتباط با اطرافیان اشاره کرد. 

درمان و پیشگیری از عوارض سندروم جنین الکلی

هنور هیچ درمان قطعی و روشنی برای این سندروم شناخته نشده است. با این حال هرچقدر شما زودتر متوجه بروز علائم این مشکل در فرزندتان بشوید با کمک گرفتن از متخصصان توان بخشی نظیر گفتار درمانگران، کار درمانگران و هم چنین روانشناسان متخصص در حیطه کودک می‌توانید از پیش روی و بروز مشکلات جدی تر پیشگیری نمایید. از همین رو اگر بارداری شما با مصرف زیاد الکل همراه بوده است، بعد از تولد نوزاد حتما برای انجام ارزیابی‌های رشدی به متخصص مراجعه کرده و وضعیت خود را با او در میان بگذارید. بنابراین توصیه میکنیم در دوران بارداری هر چند که ممکن است دیر باشد، اما بهتر است برای ترک الکل اقدام کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک و مشاوره ترک اعتیاد تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند و مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول