بازتاب گردن نوزاد به موجب یک‌سری حرکات و واکنش‌ها غریزی و غیر ارادی است که نوزاد در ابتدای تولد به همراه خود دارد. وجود این حرکات غیر ارادی یا بازتاب‌‌ها در نوزاد از اهمیت بالایی برخوردار است. بازتاب‌های مربوط به دوران نوزادی انواع مختلفی دارند. این بازتاب‌ها و واکنش‌های غیرارادی می‌تواند نشانه سلامت جسمی و ذهنی نوزاد باشد. رفلاکس یا بازتاب گردن یکی از انواع بازتاب‌های نوزادی است و از همان ابتدای تولد تا ۶ ماهگی وجود دارد. فقدان بازتاب گردن نوزاد یا باقی ماندن طولانی مدت آن خطرناک است. برای آشنایی بیشتر با انواع بازتاب ها کلیک کنید.

منبع: بازتاب گردن نوزاد

نگاهی به بازتاب گردن نوزاد

اگر به حرکات نوزادان تازه متولد شده دقت کنید، متوجه می‌شوید هنگامی که نوزاد سر خود را به یک طرف می‌چرخاند، دست و پا که در آن سمت قرار دارد، کشیده می‌شود. یعنی وقتی سرش را به سمت چپ می‌گرداند، دست و پای چپ او کشیده می شود.

از طرف دیگر اندام‌هایی که در طرف مخالف قرار دارند، خم می‌شوند. به این عمل بازتاب گردن یا بازتاب نرده می‌گویند. در صورت فقدان این بازتاب در شش ماه اول فرزندتان حتما برای مشاوره کودک اقدام کنید.

چه زمانی بازتاب گردن در نوزاد به وجود می‌آید؟

به طور طبیعی بازتاب‌گردن از همان ابتدا تولد به ویژه در ۱۲ هفته اول وجود دارد که در ۴ تا ۶ ماهگی به اوج خود می‌رسد. به تدریج از ۶ ماهگی این رفلاکس از بین می‌رود.

باقی‌ماندن بازتاب‌گردن نوزاد پس از ۶ ماهگی می‌تواند علامتی از یک بیماری و ناهنجاری مغزی مانند فلج مغزی باشد.

اهمیت وجود بازتاب گردن چیست؟

همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم بازتاب‌ها و رفلاکس‌های دوران نوزادی ‌از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آن‌ها می‌توانند نشانه سلامتی و کارکرد صحیح ارگان خاصی در بدن باشند.

وجود بازتاب گردن در نوزاد حاکی از سلامت و عملکرد و رشد سیستم عصبی اوست.

دیده نشدن بازتاب گردن در نوزاد علامت اختلال عصبی شدید و هم‌چنین باقی ماندن آن پس از ۶ ماهگی نیز ممکن است نشانه فلج مغزی و اختلال در وضعیت رشد و هماهنگی کودک باشد. برای آشنایی با نشانه های سلامت نوزاد کلیک کنید.

عوارض ناشی از باقی ماندن بازتاب گردن نوزاد پس از ۶ ماهگی

عملکردهایی که ممکن است از تاخیر در محو شدن بازتاب گردن نوزاد تاثیر بپذیرند، شامل موارد زیر است.

اشکال در راه رفتن

بخشی از مناطق مغزی در نتیجه باقی ماندن بازتاب گردن نوزاد از بین می‌رود. مناطق تخریب‌شده در مغز منجر به اشکال در راه رفتن کودک می‌شود.

ناتوانی در حفظ تعادل

به دنبال مشکلات کودک در راه رفتن و عدم توانایی او در برقراری هماهنگی حرکات، توانایی کودک در حفظ تعادل بدن به هم می‌ریزد.

اختلال در هماهنگی بین حرکات چشم و دست

نشان دادن بازتاب گردن در سنین بالاتر از کودکی باعث اختلال در هماهنگی حرکات چشم و دست خواهد شد.

از طرف دیگر این اختلال بر توانایی کودک هنگام نوشتن و هماهنگی حرکات مچ دست و بازو اثر می‌گذارد.

تفاوت عملکرد شفاهی و نوشتاری

به طور کلی عملکرد شفاهی کودکانی که بازتاب گردن آن‌ها به مدت طولانی‌تری باقی مانده از عملکرد نوشتاری آنان بهتر است.

علت این مسئله به این صورت است که این کودکان در هماهنگی چشم که حرکات دست خود مشکل دارند و نتیجه آن به صورت عملکرد شفاهی قوی‌تر می‌باشد.

حرکات جانبی چشم

در اثر مشکلات مربوط به رشد حرکات جانبی در چشم‌ها، اختلال در توانایی دنبال کردن تصاویر در کودک به وجود می‌آید.

حرکات چشم بر فعالیت کودک در مدرسه و قابلیت خواندن و نوشتن او تاثیرگذار است.

تشخیص مشکل نوزاد

آشنایی با بازتاب‌ها و به طور کلی ویژگی‌ها و خصوصیات دوران کودکی برای والدین لازم و ضروری است.

از آن‌جا که والدین بیشترین زمان را با کودک سپری می‌کنند، بهتر از دیگران متوجه مشکلات کودک خواهند شد.

اگر متوجه شدید نشانه‌ای از بازتاب گردن در نوزاد تازه متولد شده خود تا سن ۶ ماهگی ندیده‌اید، یا اگر این بازتاب در سنین بالاتر از ۶ ماه در کودک مشاهده می‌شود، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

تشخیص و تایید نهایی مربوط به بازتاب گردن نوزاد تنها به عهده متخصص می‌باشد.

توصیه می‌کنیم در تشخیص این مشکل سستی نکنید؛ زیرا بازتاب گردن نشانه‌ای از سلامت یا عدم سلامت رشد سیستم عصبی کودک است.

پیگیری نکردن توسط والدین ممکن است عواقب به مراتب جدی‌تر و خطرناک‌تری داشته باشد.

خدمات درمانگران مجموعه نی نی مایند

بسیاری از والدین به دلیل حساسیت های زیادی که نسبت به فرزندشان دارند نمی‌توانند نشانه های اصلی را تشخیص دهند. درمانگران مرکز تخصصی نی نی مایند شما را به طور کامل راهنمایی می کنند تا اگر موردی مشکوک وجود داشت اقدامات لازم انجام شود. بسیاری از ناراحتی های نوزاد اگر به موقع تشخیص داده شوند می‌تواند درمان شده و یا مانع از پیشروی آن شد. بنابراین حتما حین بارداری و یا بعد از تولد از راهنمایی های درمانگران این حوزه بهره مند بشوید.

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می توانید از طریق شماره 02191002360 برای مشاوره تلنفی کودک با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی تماس حاصل نمایید. 

منبع: بازتاب گردن نوزاد