قرص های خواب آور و آرامش‌بخش آن دسته از داروهای اعصاب هستند که اغلب برای درمان مشکلات مرتبط با خواب و مشکلات اضطرابی تجویز می‌شوند. خواب آورها به کسانی که دچار مشکل بی خوابی هستند کمک می‌کنند تا سریع‌تر به خواب بروند و مشکلاتی نظیر خواب منقطع را کمتر تجربه کنند. با این حال بسیاری از داروهای خواب آور قابلیت اعتیادآوری دارند. از همین رو مصرف آن‌ها حتما باید با احتیاط، در دوزهای کنترل شده و زیر نظر متخصص صورت بگیرد. خوشبختانه امروزه روش‌های غیردارویی متعددی برای درمان مشکلات خواب ابداع شده است که با مراجعه به روانشناس و دریافت خدمات مشاوره و روان درمانی می‌توانید از آن‌ها بهره مند شوید. برای آشنایی با جدیدترین روش های درمان بی خوابی کلیک کنید.

منبع : قرص خواب آور چه عوارضی دارد

آشنایی با انواع قرص های خواب آور

داروهای خواب آور انواع و اقسام مختلفی دارند که می‌توان آن‌ها را به 4 دسته تقسیم کرد:

1. داروهای بنزودیازپینی کوتاه اثر نظیر تریازولام
2. داروهای بنزودیازپینی متوسط الاثر نظیر آلپرزولام، استازولام و تمازپام
3. داروهای آرام بخش متفرقه و غیر بنزودیازپینی نظیر زولپیدم، زالپلون و اسزوپی کلون
4. داروهای انتخابی ملاتونین نظیر راملتئون

مکانیسم اثر قرص های خواب آور

مکانیسم اثر اکثر داروهای خواب آور به طور کل مشابه است. آن‌ها با چسبیدن به گیرنده‌های مختلف نظیر گیرنده‌های بنزودیازپینی اثرات مهاری برخی انتقال دهنده‌های عصبی در مغز نظیر گابا را افزایش می‌دهند. افزایش اثرات مهاری این انتقال دهنده‌ها منجر به تضعیف سیستم عصبی مرکزی شده و در نتیجه علائم اضطرابی کاهش می‌یابند. باکاهش سطح اضطراب از طریق آرام‌تر شدن سرعت تنفس، پایین آمدن ضربان و فشار خون اثرات خواب آوری نیز به فرد القا می‌شود. از همین رو داروهای خواب آور به افراد کمک می‌کنند که سریع‌تر به خواب روند و همچنین در طول شب خواب عمیق‌تری داشته باشند.

عوارض جانبی مصرف داروهای خواب آور

داروهای خواب آور همانند هر داروی دیگری با یکسری عوارض جانبی بالقوه همراه هستند. از جمله مهم‌ترین عوارض آن‌ها این است که وابستگی جسمانی ایجاد می‌کنند و در اکثر موارد پس از قطع مصرف باعث تشدید دوره‌های بی خوابی می‌شوند. از همین رو  متخصصین توصیه می‌کنند که پیش از روی آوردن به خواب آورها ابتدا درمان‌های غیردارویی را امتحان کنید.

برای مثال روانشناسان در جلسات مشاوره و روان درمانی از طریق آموزش برخی تکنیک‌های خود آرام سازی به شما کمک می‌کنند تا بتوانید سطح استرس‌های خود را پایین آورده و شب‌ها خواب بهتری داشته باشید. در نتیجه بهتر است در قدم اول به یک روانشناس مراجعه کنید اگر روان درمانی اثر چندانی بر روند بهبودیتان نداشته باشد، آنگاه درمانگر شما را به یک روانپزشک ارجاع می‌دهد تا از درمان‌های دارویی کمک بگیرید.

از جمله دیگر عوارض جانبی که در پی مصرف خواب آورها ممکن است بروز دهد باید به سردرد، لرزش بدن، احساس بی قراری، گیجی، احساس ضعف، کاهش قدرت تمرکز، حالت تهوع، تحریک پذیری، از دست دادن تعادل حرکتی، مشکلات گوارشی (یبوست، اسهال و حالت تهوع)، بروز تغییرات خلقی، خشکی دهان و کاهش اشتها اشاره کرد. اگر پس از مصرف چند نوبت داروی خواب آور این علائم ادامه پیدا یا تشدید شد حتما با متخصص خود تماس گرفته و در مورد قطع یا ادامه مصرف دارو از او مشورت بگیرید.

چه داروهایی با خواب آورها تداخل دارند؟

مصرف هم زمان داروهای خواب آور با الکل، انواع مسکن‌ها، داروهای ضدآلرژی نظیر آنتی هیستامین، ضدتشنج‌ها و هرگونه دارویی که عملکرد سیستم عصبی را کند می‌کند، به تداخلات دارویی می‌انجامد. چرا که مصرف هم زمان خواب آورها با این داروها شرایط خاصی را ایجاد می‌کند که به آن تضعیف مضاعف سیستم عصبی مرکزی گفته می‌شود. در این شرایط ریتم قلبی و سرعت تنفس به شدت کاهش پیدا می‌کند که با کاهش اکسیژن خون می‌تواند حتی به بروز اغماء و مرگ نیز منجر شود.

همچنین مصرف برخی داروها نظیر قرص‌های ضدبارداری، سایمتادین و ایزونیازید بر متابولیسم کبدی برخی داروهای خواب آور نظیر بنزودیازپین ها تاثیر می‌گذارد و در نتیجه باعث می‌شود که به مقدار بیشتری در خون جریان داشته باشند. این مسئله در نهایت منجر به بروز عوارضی نظیر تغییرات خلقی و افسردگی در پی مصرف خواب آورها خواهد شد.

از همین رو بسیار اهمیت دارد که هم زمان با داروی خواب آور از هر دارویی استفاده نکنید و حتما در این باره با پزشک خود مشورت نمایید.

اقدامات احتیاطی در مصرف قرص های خواب آور

قبل از مصرف داروهای خواب آور باید برخی نکات احتیاطی را رعایت کنید که از جمله آن‌ها باید به موارد زیر اشاره کرد:

• اگر سابقه آلرژی به داروهای آرام بخش یا خواب آور را دارید حتما این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید.
• سابقه بیماری‌های قبلی و فعلی تان را به متخصص گزارش دهید. برخی بیماری‌ها نظیر مشکلات کبدی و کلیوی می‌توانند بر متابولیسم داروهای خواب آور تاثیر بگذارند.
• لیست داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید را به پزشک ارائه دهید و در صورتی که تصمیم به مصرف داروی جدیدی گرفتید پیش از آن متخصص را درجریان بگذارید تا از تداخلات دارویی پیشگیری شود.
• بعد از مصرف داروهای خواب آور از انجام فعالیت‌هایی که به هشیاری بالا نیاز دارند نظیر رانندگی خودداری کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه مشکلات مربوط به خواب می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول