ترک اعتیاد به روش ماتریکس را می‌توان یکی از مؤثرترین درمان‌ها برای ترک اعتیاد به انواع مواد محرک دانست. این شیوه درمانی با بهره‌گیری از نقاط قوت درمان‌های مختلف ایجاد شده است که هریک از آن‌ها نتایج مثبتی را در ترک اعتیاد به همراه داشته‌اند و به همین خاطر روش ماتریکس با کمک گرفتن از تمامی این درمان‌ها می‌تواند نتایج مطلوب بسیاری را به همراه داشته باشد. علاوه بر این روش ماتریکس نیازی به بستری شدن در مراکز درمانی ندارد و درعین‌حال برای تمامی ساعات فرد در خانه تکلیف و برنامه مشخصی دارد. به همین خاطر این روش برای بسیاری از افرادی که در عین نیاز به دریافت مراقبت، تمایلی به حضور در مراکز ترک اعتیاد ندارند مفید واقع می‌شود. در ادامه درباره اصول و درمان‌هایی که در روش ماتریکس استفاده می‌شود صحبت خواهیم کرد.

منبع : ترک اعتیاد به روش ماتریکس

ترک اعتیاد به روش ماتریکس

در سال‌های اخیر کمتر کسی باقی مانده که نسبت به نقش درمان‌های روان‌شناختی در بهبود اعتیاد به مواد مخدر تردید داشته باشد. روش‌های مختلفی از درمان‌های روان‌شناختی برای ترک اعتیاد وجود دارد که می‌توان گفت هدف تمامی آن‌ها جلوگیری از وسوسه مصرف مجدد، بهبود شرایط روحی بیمار و همین‌طور کمک به او برای بازسازی زندگی است. ترک اعتیاد به روش ماتریکس درمان روان‌شناختی است که از نقاط مثبت و تکنیک‌های بسیاری از درمان‌های موفق درزمینهٔ ترک اعتیاد استفاده می‌کند و به همین خاطر چند برابر بیش از سایر درمان‌ها توانسته نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. از این روش برای ترک اعتیاد به مواد محرک ازجمله شیشه استفاده می‌شود.

علاوه بر این ماتریکس شیوه‌ای از درمان ترک اعتیاد است که نیازی به بستری در محیط مراکز ترک اعتیاد را ندارد و فرد صرفاً در طول هفته برای چندین بار در جلسات مشاوره یک‌ساعته شرکت خواهد کرد. بااین‌حال این روش بسیار ساختارمند بوده و برای تمامی اوقات روز برنامه مشخصی دارد. همچنین در برخی از جلسات و به‌صورت تصادفی از بیمار آزمایش اعتیاد گرفته می‌شود تا میزان پیشرفت وی در جلسات به‌درستی مشخص شود.

اصول ترک اعتیاد به روش ماتریکس

روش درمانی ماتریکس دارای 8 اصل است که شیوه برخورد بیمار و درمانگر با یکدیگر و هدف از ارتباط آن‌ها را نشان می‌دهد. این هشت اصل موارد زیر را در بر می‌گیرد.

1. رابطه درمانگر و بیمار می‌بایست رابطه‌ای مثبت و سازنده و درعین‌حال بر اساس احترام متقابل باشد.
2. ساختار جلسات درمان می‌بایست به‌درستی دنبال شود اما به تفاوت‌های فردی بیماران نیز باید توجه شود.
3. بیمار می‌بایست نسبت به ماده مصرفی اطلاعات کاملی داشته و در این زمینه آموزش ببیند.
4. استفاده از روش‌های درمانی اثرگذار برای هر فرد
5. تشویق رفتارهای مثبت بیمار و بی‌توجهی نسبت به رفتارهای نامناسب
6. خانواده فرد نیز می‌بایست مورد آموزش و درمان قرار بگیرند.
7. ایجاد انگیزه در بیمار برای مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی مختلف
8. بررسی وضعیت اعتیاد بیمار با استفاده از آزمایش ادرار در فواصل منظم

توجه کنید که تعداد جلسات ترک اعتیاد به روش ماتریکس بستگی به میزان همکاری و سرعت بهبودی فرد دارد؛ بااین‌حال به‌طور میانگین 16 جلسه برای هر بیمار برگزار خواهد شد و سپس در فواصل منظم جلساتی برای پیگیری وضعیت فرد برگزار می‌شود؛ اما ممکن است درمان برای برخی افراد حتی در حدود یک سال نیز طول بکشد.

اجزا مختلف ترک اعتیاد به روش ماتریکس

همان‌طور که گفته شد روش درمانی ماتریکس در ترک اعتیاد از مجموع نکات مثبت درمان‌های دیگر ایجاد شده و برنامه‌های مشخصی برای تمامی مراحل درمان فرد دارد. ما در این بخش به بررسی اجزا و برنامه‌های درمانی در این روش می‌پردازیم. به‌طورکلی می‌توان گفت که روش ماتریکس دارای سه فاز قطع مصرف، آموزش مهارت‌های اجتماعی و راهکارهای مبارزه با وسوسه مصرف مجدد و همین‌طور ورود به عرصه‌های اجتماعی است. در تمامی این سه فاز اصلی از روش‌های زیر استفاده می‌شود.

روان‌درمانی و مشاوره انگیزشی

در این جلسات به فرد کمک می‌شود تا انگیزه لازم برای ترک را داشته باشد و همین‌طور به ریشه‌یابی مشکلاتی که باعث ابتلای وی به اعتیاد شده و مشکلات روحی ناشی از اعتیاد نظیر افسردگی توجه می‌شود. همچنین به فرد کمک می‌شود تا آگاهی خود را درزمینهٔ ماده مصرفی و اعتیاد افزایش دهد.

بازیابی مهارت‌های گروهی

اگرچه در ترک اعتیاد به روش ماتریکس فرد معمولاً از جلسات فردی با درمانگر خود استفاده می‌کند بااین‌حال در فواصل زمانی مشخص جلسات گروهی نیز برگزار خواهد شد. این جلسات در کنار فراهم آوردن شرایطی برای آشنایی فرد با سایر افرادی که شرایطی مشابه او دارند زمینه‌های لازم را برای بازگشت فرد به جامعه و تمرین مهارت‌های اجتماعی فراهم می‌کند.

پشتیبانی اجتماعی

از سومین ماه استفاده از درمان، گروهی به‌عنوان گروه پشتیبانی اجتماعی تشکیل می‌شود و برای مدتی در حدود 36 هفته به فرد کمک می‌کنند تا برخی مهارت‌های اجتماعی ازدست‌رفته مانند صبر در برابر ناکامی‌ها را مجدداً به دست آورد. به‌طورکلی این جلسات معمولاً پس از بهبودی کامل یا بهبودی نسبی شروع می‌شوند و هدف آن‌ها کمک به فرد برای کسب آمادگی حضور سالم در جامعه است.

جلب حمایت خانواده و آموزش آن‌ها

در ترک اعتیاد به روش ماتریکس علاوه بر فرد، سایر اعضای خانواده نیز می‌بایست مورد درمان قرار بگیرند. البته این جلسات بیش از آنکه جنبه درمانی داشته باشند به آموزش نکات مهم درزمینهٔ اعتیاد و ترک آن می‌پردازند. درواقع هدف این جلسات این است که ارتباط فرد و خانواده را بهبود بخشیده و نکاتی را درزمینهٔ ارتباط با فردی که در حال ترک اعتیاد است به آن‌ها آموزش می‌دهند.

جلوگیری از بازگشت اعتیاد

کانون توجه این جلسات آگاهی بخشیدن به فرد درزمینهٔ نشانه‌های بازگشت به سمت مصرف مواد مخدر و نحوه مبارزه با وسوسه مصرف است. این جلسات معمولاً در ابتدا و انتهای هر هفته، به‌صورت گروهی و برای مدت 90 دقیقه برگزار خواهند شد.

ترک اعتیاد به روش ماتریکس | نقش درمانگر در اثربخشی درمان

اگرچه روش درمانی ماتریکس دارای پایه‌های علمی بسیار قوی است بااین‌حال تنها در صورتی می‌تواند نتیجه‌بخش باشد که توسط درمانگری ماهر اجرا شود. درمانگری که از روش ماتریکس استفاده می‌کند می‌بایست توانایی مدیریت جلسات فردی، گروهی و خانوادگی را داشته باشد و درعین‌حال اطلاعات علمی وی در تمامی زمینه‌های اعتیاد، خانواده‌درمانی و روان‌درمانی به میزانی باشد که بتواند فرد و خانواده را به شکلی مناسب آموزش دهد. استفاده از درمانگران نامناسب باعث خواهد شد که فرد در درمان شکست خورده و علاوه بر تمامی آثار منفی این شکست، اعتمادبه‌نفس و انگیزه فرد برای درمان نیز کاهش پیدا ‌کند. به همین خاطر بهتر است پیش از شروع درمان راجع به استفاده از این روش و مراکز معتبری که در این زمینه وجود دارد اطلاعات خود را کامل کنید.

شما می‌توانید با استفاده از مشاوره تلفنی تا حدودی با فضای این درمان آشنا شده و قضاوت کنید که آیا می‌توانید با درمانگر به شیوه‌ای مناسب ارتباط برقرار کنید یا خیر.

برای دریافت مشاوره در زمینه اعتیاد می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره ترک اعتیاد تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.

سؤالات متداول