ترس از آسانسور یکی از فوبیاهای رایجی است که احتمال بروز آن در زنان و مردان بسیار زیاد است. کسانی که از آسانسور می‌ترسند در حقیقت دچار اختلال اضطرابی بوده و یا حداقل با یک فوبیا دیگر نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. مبتلان ترجیح می‌دهند به جای آسانسور از پله استفاده کنند و اگر سوار آسانسور شوند، احساس تنش و علائم اضطرابی گوناگون نظیر تعریق، افزایش ضربان قلب یا لرزش بدن را تجربه می‌کنند. امروزه نیز استفاده از آسانسور همگانی است و در تمامی جوامع افراد از آسانسور استفاده می‌کنند. برای درمان و غلبه بر این ترس، حتما از روانشناس کمک بگیرید. 

ترس از آسانسور چیست؟ 

ترس از آسانسور می‌تواند یک فوبیای اختصاصی باشد. فوبیای اختصاصی به هرگونه ترس شدید و غیر منطقی از یک شیء یا شرایط خاص گفته می‌شود که با تهدید بیرونی تناسبی ندارد. این ترس نوعی کلاستروفوبیا می‌باشد که حدود 4 درصد از جمعیت دنیا را به خود درگیر کرده است. مشاهده بسته شدن درهای آسانسور احساس وحشت و اضطراب را به شما وارد می‌کند. و با شروع حرکت آسانسور، ضربان قلب شما افزایش می‌یابد. و هم چنین فشار خون شما بالا می‌رود. در این شرایط دست و پای شما به لرزش می‌افتد و احساس تنفس سریع و تنش را تجربه خواهید کرد. 

علامت ترس از آسانسور 

با این حال در بسیاری از موارد ترس از آسانسور علامتی است که نشان دهنده شروع کلاستروفوبیا (ترس از مکان‌های بسته) یا آگورافوبیا (گذرهراسی) است. در ادامه به توضیح هر یک از این اختلالات پرداخته ایم.

???? ترس از آسانسور علامتی از کلاستروفوبیا (ترس از مکان‌های بسته)

ترس از اسانسور در بسیاری از مواقع می‌تواند نشان دهنده اختلال کلاستروفوبیا باشد. مبتلایان به این اختلال از هرگونه فضای بسته می‌ترسند. از آنجایی که آسانسور نیز یک فضای بسته است، ترس از آن می‌تواند به عنوان واکنش مرتبط به کلاستروفوبیا در نظر گرفته شود.

???? ترس از آسانسور علامتی از آگورافوبیا (گذر هراسی)

آگورافوبیا نوعی ترس شدید از گیر افتادن در موقعیتی است که فرار کردن از آن دشوار یا غیرممکن است. کسانی که مبتلا به این اختلال هستند از موقعیت‌های مختلف اجتناب می‌کنند که آسانسور نیز می‌تواند یکی از آن‌ها باشد. با این حال دچار بودن به آگورافوبیا لزوما منجر به ترس از آسانسور نمی‌شود. 

علائم ترس از آسانسور

افرادی که ترس از آسانسور دارند از خود علائمی بروز می‌دهند. با مشاهده علائمی که در ادامه ذکر کرده ایم، به این نتیجه خواهید رسید که به فوبیای آسانسور مبتلا هستید یا خیر. که در این بخش مقاله جهت آشنایی شما نشانه های ترس از آسانسور را اشاره کرده ایم.

???? ترس

???? تپش قلب

???? تنگی نفس

???? نگرانی شدید

???? تعریق

???? ضعف

???? حملات پانیک

???? ترجیح استفاده از پله به جای آسانسور

???? تمایل به حضور در مکان های باز و بدون سقف

علل دچار شدن به ترس از آسانسور

ترس از آسانسور یک علت واحد ندارد بلکه علل و عوامل مختلفی می توانند در بروز آن تاثیرگذار باشند. برای مثال افرادی که در خانواده شان این ترس وجود دارد از طریق یادگیری مشاهده ای ممکن است که به طور ناخودآگاه این ترس را فرابگیرند و آن ها نیز از آسانسور استفاده نکنند. 

هم چنین در بسیاری از موارد ترس‌های این چنینی از تجربیات ناخوشایند گذشته نشات می‌گیرند. مثلا کسانی که در دوران کودکی سابقه گیر کردن در آسانسور را داشته‌اند یا سقوط آسانسورها را در تلویزیون یا سایر رسانه‌ها مشاهده کرده‌اند بیش از دیگران امکان دارد که دچار ترس از آسانسور شوند. علاوه بر این‌ها اگر ترس از آسانسور را به عنوان فوبیا در نظر بگیریم باید گفت که عوامل زیستی و ژنتیکی نیز می‌توانند در پیدایش آن سهم داشته باشند. در ادامه به دلایل بروز ترس از آسانسور اشاره کرده ایم.

???? عوامل ژنتیکی

یکی از دلایل بروز ترس از آسانسور، عوامل ژنتیکی است. اگر در میان خویشاوندان درجه یک خود، فردی به این اختلال مبتلا است، احتمال اینکه شما نیز به فوبی آسانسور مبتلا شوید زیاد است. 

???? تجربیات ناگوار | ترس از آسانسور

تجربیات ناگوار از دیگر دلایل ترس از آسانسور است. بسیاری از افرادی که قبلا تجربه گیر کردن در آسانسور را داشته اند، تا جای ممکن از استفاده دوباره دوری می‌کنند. حتی شاید با گذشت زمان تجربیات ناگوار فرد فراموش شود. 

???? ترس از ارتفاع

افرادی که به ترس از ارتفاع مبتلا هستند، احتمال اینکه به ترس از آسانسور دچار باشند زیاد است. همچنین حرکت به سمت پایین برای این افراد بسیار استرس زا است. 

???? انزوا طلبی | ترس از آسانسور

افراد مبتلا به آگروفوبیا یا انزوا طلبی، از قرار گیری در محیط شلوغ دوری می‌کنند. مشکل این افراد تنها ماندن در آسانسور نیست! مشکل زمانی ایجاد می‌شود که در مکانی مانند آسانسور عده زیادی از افراد تجمع کنند. در این شرایط این افراد دچار اضطراب و استرس می‌شوند. 

???? تنگناهراسی

یکی از عوامل بروز ترس از آسانسور، تنگناهراسی است. افراد مبتلا به کلاستروفوبیا یا تنگناهراسی هنگام ماندن در فضا تنگ، احساس اضطراب و هراس دارند. و به دلیل اینکه فضای آسانسور تنگ است؛ ممکن است باعث ناراحتی و استرس شود.

روش های درمان و غلبه بر ترس از آسانسور

پژوهش‌ها نشان می دهد که انواع فوبیا در اکثر موارد به روان درمانی به خصوص با رویکردهای شناختی و رفتاری پاسخ مثبت می‌دهند. در نتیجه برای غلبه بر این مشکل لازم است که به یک روانشناس مراجعه نمایید. روانشناس با توجه به شخصیت شما روش درمانی مناسب را انتخاب می‌کند.

???? رویکرد شناختی رفتاری

در رویکرد شناختی رفتاری درمانگر بر این باور است که ریشه تمامی رفتارها و هیجانات ناخوشایند اعتقادات و باورهای تحریف شده ایست که نیازمند بررسی و اصلاح هستند. در نتیجه تلاش می‌کنند تا افکار زیربنایی مرتبط با ترس از آسانسور را بررسی کرده، آن‌ها را به چالش بکشد و به کمک مراجع افکار سالم‌تری را جایگزین نماید. همچنین در این رویکرد تکنیک‌های رفتاری مختلفی آموزش داده می‌شود که درمانجو به واسطه آن‌ها می‌تواند در موقعیت‌های استرس زا بر ترس شدید و غیرمنطقی خود غلبه نماید. از جمله این تکنیک‌ها می‌توان به ریلکسیشن و فنون تنفسی اشاره کرد. 

???? مواجهه درمانی برای ترس از آسانسور

در مواجهه درمانی، درمانگر تلاش می‌کند که به کمک مراجع یک سلسله مراتب تدریجی برای مواجهه با موقعیت تنش زا وضع کند. این مواجهه می‌تواند به طور ذهنی، در دنیای واقعی یا به کمک واقعیت مجازی انجام بگیرد. در طول فرایند مواجهه درمانگر به کمک فنون خود آرام سازی این توانمندی را در مراجع ایجاد می‌کند که بتواند با احساسات ترس و اضطرابی که در ترس از آسانسور احساس می‌کند، کنار بیاید. بررسی‌ها نشان می‌دهند که اکثر فوبیاها از طریق مواجهه درمانی بهبود می‌یابند و این روش یکی از موثرترین رویکردها برای درمان این اختلالات محسوب می‌شود.

استفاده از دارو برای درمان ترس از آسانسور

در اکثر موارد ترس از آسانسور با روان درمانی بهبود می‌یابد و نیازی به درمان‌های دارویی ندارد. با این حال برخی از مراجعین ممکن است که در کنار ترس از آسانسور دچار مشکلات روانشناختی دیگری نیز باشند که شرایط بهبودی را برای آن‌ها دشوار می‌کند. همچنین برخی افراد ممکن است به دلایل مختلف از جمله ویژگی‌های خاص شخصیتی نتوانند از جلسات روان درمانی بهره لازم را ببرند.

در این شرایط روانشناس مراجع را به یک روان پزشک ارجاع می‌دهد تا به کمک داروهای ضد اضطرابی فرایند درمان ترس از آسانسور تسهیل شود. با این حال در نظر داشته باشید که بسیاری از داروهای ضد اضطراب و آرام بخش قابلیت اعتیادآوری دارند. در نتیجه هرگز نباید به طور خودسر مورد استفاده قرار بگیرند.

کلام آخر

همانطور که در این مقاله با ترس از آسانسور آشنا شده اید، عوامل زیادی در بروز این اختلال دخیل هستند. افرادی که به ترس از ارتفاع، فضای بسته و … فوبیا دارند، به فوبی آسانسور نیز مبتلا هستند. درمان این اختلال به کمک روان درمانی و دارو درمانی قابل اجراست. بر اساس تشخیص روان درمانگر روش درمانی مناسب انتخاب می‌شود و طبق آن برای درمانجو درمان مناسب استفاده می‌شود. به همین جهت برای جلوگیری از شدت علائم حتما از یک متخصص روانشناس کمک بگیرید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت تلفنی و حضوری به شما مراجعین گرامی خدمات ارائه می‌دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.

برای دریافت مشاوره در زمینه ترس از آسانسور می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول