مصرف همزمان تریاک و متادون یکی از انواع چند مصرفی مواد مخدر است که در بسیاری از مواقع برای فرار از نشانه‌های ناخوشایند ترک یا خماری تریاک ایجاد می‌شود. علاوه بر این درمان با متادون یکی از روش‌های رایج برای ترک اعتیاد به تریاک است و درصورتی‌که فرد به هر دلیلی موفق به ترک نشود احتمال دارد مصرف متادون نیز به اعتیاد وی اضافه شود. با توجه به اینکه مصرف همزمان تریاک و متادون عوارض منفی اعتیاد به این داروها را نیز افزایش می‌دهد بهتر است هرچه سریع‌تر برای ترک این شیوه مصرف اقداماتی صورت بگیرد. می‌بایست به این موضوع نیز توجه داشت که مبتلایان به مصرف همزمان مواد مخدر افرادی هستند که برای ترک نیاز به انگیزه بیشتری دارند و به همین خاطر معمولاً توصیه می‌شود که برای ترک اعتیاد به تریاک و متادون حتماً از یک روانشناس اعتیاد کمک بگیرید.

منبع : مصرف همزمان تریاک و متادون

آشنایی با ماده مخدر تریاک

تریاک یا اوپیوم قدیمی‌ترین ماده مخدر کشف شده است که از شیره گیاه خشخاش به دست می‌آید و مصرف آن باعث کند شدن فعالیت دستگاه عصبی و احساس آرامش در فرد خواهد شد. این دارو در ابتدا برای مصارف پزشکی به‌ویژه کاهش درد مورداستفاده قرار می‌گرفت اما پس از مدتی و به دلیل مشخص شدن خاصیت اعتیادآوری این ماده استفاده از آن مگر در شرایط خاص ممنوع اعلام شد. مشتقات بسیاری از تریاک به دست می‌آید که برخی از آن‌ها مانند مورفین طبیعی هستند و برخی دیگر مانند متادون با الهام از ساختار تریاک و به‌صورت مصنوعی به دست می‌آیند. تریاک و تمامی مشتقات آن اعتیادآور بوده و به‌طورکلی به آن‌ها اپیوئید گفته می‌شود.

برای آگاهی بیشتر درباره اعتیاد به مصرف تریاک کلیک کنید.

ساختار و کاربرد متادون چیست؟

متادون دارویی از خانواده اپیوئیدهاست که به‌صورت نیمه مصنوعی ساخته می‌شود و با نام تجاری دولوفین نیز در بازار موجود است. این دارو نخستین بار با هدف کاهش درد استفاده شد اما از دهه 1960 میلادی برای ترک اعتیاد به تریاک و سایر مواد افیونی نیز کاربرد پیدا کرد. متادون که به‌صورت پودر سفیدرنگ یا شربت مورداستفاده قرار می‌گیرد، دقیقاً بر همان گیرنده‌های مغزی که سایر اپیوئیدها تأثیر می‌گذارند عمل کرده و باعث کاهش فعالیت دستگاه عصبی، رفع اضطراب، افزایش اعتمادبه‌نفس و بروز یک احساس آرامش کاذب در فرد خواهد شد.

برای آشنایی بیشتر درباره اعتیاد به متادون کلیک کنید.

مصرف همزمان تریاک و متادون و دلایل آن

اعتیاد به چند ماده یا چند مصرفی به شرایطی گفته می‌شود که فرد در یک بازه زمانی مشخص بیش از یک ماده مخدر استفاده کند. استفاده از این مواد می‌تواند همزمان باهم و یا به‌صورت مجزا از یکدیگر نیز صورت بگیرد. مصرف همزمان تریاک و متادون یکی از انواع چند مصرفی مواد مخدر است که ممکن است با دلایل مختلفی ایجاد شده باشد. برخی از شایع‌ترین دلایل این چند مصرفی را در ادامه با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

اثرگذاری بیشتر

یکی از اصلی‌ترین دلایل برای مصرف همزمان مواد مخدر این است که استفاده همزمان از آن‌ها باعث بروز لذتی می‌شود که استفاده مجزای آن‌ها چنین تجربه‌ای را ایجاد نخواهد کرد. مصرف همزمان تریاک و متادون و کسب لذت بیشتر تبدیل به انگیزه‌ای می‌شود که فرد را برای تکرار مصرف همزمان این دو ماده ترغیب خواهد کرد و می‌تواند تبدیل به دلیلی برای اعتیاد به هر دو ماده شود.

اگر به متخصص برای ترک مراجعه کنید، احتمال اینکه مدتی متادون را همراه با تریاک مصرف کنید وجود دارد. در پروسه ترک به روش متادون این موضوع توسط متخصص مد نظر قرار گرفته و در هر ملاقات به شما کمک می‌کند تا پس از مدتی تنها از متادون استفاده کنید (به همین دلیل به آن روش جایگزین می‌گویند). برای آشنایی بیشتر با روش ترک با متادون کلیک کنید.

مصرف همزمان تریاک و متادون | عدم دسترسی به تریاک

با توجه به اینکه متادون دقیقاً برهمان گیرنده‌های مغزی که تریاک بر آن‌ها اثر می‌گذارد عمل خواهد کرد بسیاری از مصرف‌کنندگان تریاک به تجربه متوجه این موضوع می‌شوند که با استفاده از متادون در نبود تریاک می‌توانند نشانه‌های منفی ناشی از خماری را کاهش دهند. با توجه به اینکه متادون نیز خاصیت اعتیادآوری داشته و در صورت مصرف باعث وابستگی جسمی و روانی در فرد می‌شود این شیوه استفاده تبدیل به دلیلی برای اعتیاد به متادون در کنار اعتیاد به تریاک می‌شود.

مصرف همزمان تریاک و متادون | کنجکاوی

اعتیاد به هر یک از انواع مواد مخدر به‌عنوان دروازه‌ای خواهد بود که فرد را به سمت مصرف سایر مخدرها نیز سوق می‌دهد. کنجکاوی نسبت به تجربه سایر مخدرها و تجربه احساسی که پس از مصرف برای فرد ایجاد می‌شود یکی از دلایلی است که در میان بسیاری از مصرف‌کنندگان مواد مخدر باعث مصرف همزمان خواهد شد.

بیشتر بخوانید : اعتیاد به چند ماده | خطرات و راه خلاصی از مصرف چند ماده به طور همزمان 

ترک اعتیاد ناموفق

همان‌طور که گفته شد متادون تا حد زیادی می‌تواند نشانه‌های منفی عدم دسترسی به تریاک را کاهش دهد. این موضوع باعث شد تا بسیاری از مراکز ترک اعتیاد از این ماده برای ترک سایر مخدرها به‌ویژه تریاک یا هروئین استفاده کنند. درصورتی‌که فرد به هر دلیلی موفق به ترک اعتیاد با این روش نشود وابستگی به متادون نیز در کنار اعتیاد به تریاک ایجاد خواهد شد.

ضعف در توانایی کنترل خود

استفاده از تریاک یا متادون فرد را در شرایطی قرار می‌دهد که تا حد زیادی توانایی کنترل رفتار خود را ازدست‌داده و بسیاری از مهارهای رفتاری وی کاهش پیدا می‌کند. این موضوع باعث خواهد شد تا استفاده از یکی از این داروها فرد را به سمت مصرف سایر مخدرها نیز تشویق کرده و باعث اعتیاد به آن‌ها شود.

پیامدهای مصرف همزمان تریاک و متادون

مصرف همزمان تریاک و متادون به این معناست که فرد جسم و روان خود را در معرض آسیب‌های ناشی از هردوی این مخدرها قرار دهد. ازجمله آسیب‌هایی که به دنبال استفاده از این دو ماده برای فرد ایجاد می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

افزایش خطر مسمومیت و اوردوز

هنگامی‌که فرد از بیشتر از یک مخدر استفاده می‌کند به این معناست که میزان بیشتری از سموم را وارد بدن خود کرده و درنتیجه احتمال مسمومیت نیز افزایش پیدا خواهد کرد. علاوه بر این با توجه به پایین آمدن قدرت کنترل و تصمیم‌گیری فرد در حین مصرف این مخدرها ممکن است فرد مقدار بیشتری از مخدرهای دیگر را استفاده کند که می‌تواند خطر اوردوز یا حتی ایست قلبی را نیز به همراه داشته باشد.

بروز مشکلات جسمی و روانی بیشتر

تمامی مخدرها باعث بروز مشکلاتی در جسم و روان فرد می‌شوند و درنتیجه استفاده همزمان از چند مخدر باعث افزایش این آسیب‌ها یا شروع زودتر آن‌ها خواهد شد. برای مثال بروز مشکلات گوارشی و کاهش اشتها یکی از عوارضی است که هردو ماده تریاک و متادون به همراه خواهند داشت و استفاده همزمان از آن‌ها با تشدید این مشکلات می‌تواند خطرات بسیاری را برای فرد ایجاد نماید. بروز تغییرات جدی در ساختار و عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز یکی دیگر از آسیب‌هایی است که به دنبال استفاده همزمان از تریاک و متادون ایجاد شده و حتی تا مدت‌ها پس از ترک نیز فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

دشوار شدن فرایند ترک اعتیاد

مصرف همزمان تریاک و متادون باعث خواهد شد تا فرایند ترک اعتیاد نیز با مشکلات بسیاری مواجه شود. بروز این مشکلات نیاز به تلاشی مضاعف برای موفقیت در ترک اعتیاد دارد و این می‌تواند عاملی برای از بین رفتن تمایل به ترک اعتیاد در میان مصرف‌کنندگان باشد. به همین خاطر معمولاً توصیه می‌شود که در صورت برنامه‌ریزی برای ترک مصرف همزمان تریاک و متادون بهتر است در این زمینه از متخصصین روانشناسی اعتیاد نیز کمک بگیرید. بی‌توجهی به جنبه‌های روانی ترک اعتیاد می‌تواند دلیلی برای شروع مجدد مصرف و بروز مشکلاتی مانند کاهش اعتمادبه‌نفس فرد و احساس شکست خوردگی باشد. برای اطلاعات بیشتر در زمینه ترک اعتیاد کلیک کنید. 

افزایش احتمال اعتیاد به سایر مواد مخدر

همان‌طور که گفته شد استفاده از یک ماده مخدر باعث تمایل فرد به مصرف سایر مخدرها نیز خواهد شد. به همین میزان مصرف بیش از یک مخدر می‌تواند دلیلی برای آلودگی بیشتر در این زمینه باشد و فرد را به سمت مصرف سایر مخدرها نیز سوق دهد.

مصرف همزمان تریاک و متادون | ترک اعتیاد

مصرف همزمان تریاک و متادون دشواری‌هایی را برای فرایند ترک اعتیاد ایجاد خواهد کرد. این دشواری‌ها می‌تواند مشکلاتی نظیر طولانی شدن زمان ترک یا تحمل پایین‌تر بدن باشد که در شرایطی باعث خواهد شد تا متخصصین ترک اعتیاد به یکی از مخدرها را به زمان دیگری موکول کنند.

با توجه به تخصصی‌تر شدن اقدامات برای ترک اعتیاد در این شرایط، بهتر است تا جای ممکن ترک را زیر نظر متخصصین انجام دهید. علاوه بر این روانشناسان معتقدند افرادی که دچار سوءمصرف مواد مخدر می‌شوند به لحاظ توانایی اراده و باور به قدرت کنترل شرایط ضعیف‌تر از دیگران هستند و این نقاط ضعف در افرادی که به بیش از یک مخدر اعتیاد دارند به‌مراتب بیشتر خواهد بود. به همین خاطر این افراد نیاز بیشتری به دریافت مشاوره‌های انگیزشی و روانی برای ادامه دادن تلاش‌های خود دارند. در ادامه مهم‌ترین اقدامات روان‌شناختی برای ترک مصرف همزمان تریاک و متادون را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

جلسات مشاوره انگیزشی

دشواری‌های ترک اعتیاد در زمان مصرف همزمان تریاک و متادون می‌تواند مشکلات جسمی و روحی بسیاری را برای فرد به همراه داشته باشد. برای مثال احتمالاً تجربه‌های شکست در ترک برای فرد در این شرایط افزایش پیدا می‌کند و این موضوع باعث شکل‌گیری باور ناتوانی در فرد خواهد شد. روانشناسان با استفاده از جلسات انگیزشی به فرد در پیدا کردن هدف و تلاش برای رسیدن به آن کمک خواهند کرد. ایجاد هدف و انگیزه علاوه بر کمک به بالا بردن عزت‌نفس و قدرت کنترل فرد تبدیل به دلیلی برای تحمل وضعیت دشواری جسمی و روانی نیز خواهد شد.

شناخت محرک‌های وسوسه‌آمیز و راه‌های کنترل آن‌ها

وسوسه به مصرف مجد مواد مخدر اصلی‌ترین دلیلی است که باعث بازگشت فرد به‌سوی مواد مخدر پس از ترک اعتیاد خواهد شد. روانشناسان اعتیاد معتقدند در شرایطی که به ترک روانی اعتیاد و کاهش وابستگی ذهنی به این ماده به‌اندازه سم‌زدایی‌های فیزیولوژیک توجه نشده باشد احتمال مصرف مجدد وجود خواهد داشت. به همین خاطر یکی از اصلی‌ترین اقدامات در جلسات بازپروری روانی این است که فرد را با مفهوم وسوسه و شناخت شرایطی که باعث افزایش تمایل به مصرف مخدر می‌شود آشنا کند. آگاهی فرد نسبت به این موضوع تا حد زیادی باعث کنترل وی در مقابل این وسوسه خواهد شد و سپس راهکارهایی برای مدیریت این میل به وی آموزش داده می‌شود.

خانواده‌درمانی

نحوه برخورد خانواده با فردی که دچار اعتیاد شده است تأثیر بسیاری در انگیزه و تمایل فرد برای ادامه فرایند ترک یا شروع مجدد مصرف دارد. به همین خاطر روانشناسان زمانی را برای صحبت با خانواده فرد و ارائه آموزش‌هایی به آن‌ها در ارتباط با نحوه برخورد با عضوی از خانواده که درگیر سوءمصرف شده اختصاص خواهند داد. همچنین با توجه به اینکه خانواده افراد درگیر سوءمصرف به مواد مخدر نیز مانند خود فرد آسیب‌های روحی و فشارهای بسیاری را تحمل می‌کنند روانشناسان برنامه‌هایی را نیز برای ارزیابی سلامت روان آن‌ها و حل کردن مشکلات درون خانوادگی تهیه خواهند کرد.

بررسی آسیب‌های روانی

اعتیاد به مواد مخدر باعث بروز آسیب‌های روانی مانند ضعف عزت‌نفس، افسردگی یا اضطراب می‌شود. یکی از اقداماتی که روانشناسان می‌بایست برای فرد انجام دهند این است که وضعیت سلامت روان فرد را بررسی کرده و درصورتی‌که چنین مشکلاتی را مشاهده می‌کنند برای رفع آن‌ها اقدام نمایند.

برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید. 

کمک به فرد برای پیدا کردن هدف در زندگی

ازجمله اقداماتی که می‌تواند تأثیر بسیاری در موفقیت ترک اعتیاد و همین‌طور جلوگیری از بازگشت مجدد به مصرف داشته باشد این است که درمانگر در طی جلسات بازپروری به فرد کمک کند تا اهداف و برنامه‌های مشخصی برای زندگی پس از ترک تهیه کرده و برای دست‌یابی به آن‌ها برنامه‌ریزی کند.

سؤالات متداول درباره مصرف همزمان تریاک و متادون

1. چه دلایلی برای مصرف همزمان تریاک و متادون وجود دارد؟

اثرگذاری بیشتر مخدرها در هنگام مصرف همزمان و همین‌طور جلوگیری از بروز نشانه‌های منفی ترک در هنگام عدم دسترسی به یک مخدر از دلایل اصلی مصرف همزمان تریاک و متادون می‌باشد.

2. مصرف همزمان تریاک و متادون چه خطراتی را برای فرد به همراه دارد؟

افزایش خطر مسمومیت، بروز آسیب‌های جسمی و روحی و همین‌طور دشوار شدن فرایند ترک از پیامدهای این همزمانی هستند.

برای دریافت مشاوره در زمینه اعتیاد می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره ترک اعتیاد تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02166419012 تماس بگیرید.

منبع : مصرف همزمان تریاک و متادون