هویت جنسیتی به تعریفی که خودپنداره هر کس از جنسیت‌اش دارد گفته می‌شود. شاید برای برخی این مساله غیرقابل درک باشد، اما ذهن و روان انسان می‌تواند هویتی متضاد با جنسیت فیزیولوژیک‌اش داشته باشد. عدم درک علل روانشناختی و نداشتن راه حل مناسب برای کسانی که هویت جنسی متفاوتی دارند، باعث شده تا این افراد سال‌ها از اجتماع طرد شده و یا تنها برای بودن در جامعه متناسب با هنجارها رفتار کنند (در حالی که خودشان رنج می‌برند). بر اساس مطالعات، هویت جنسیتی از دوران جنین در حال شکل‌گیری است، بنابراین نقش والدین به سزایی در تربیت و مراقبت کودک و نوجوان دارند. معمولا با شروع بلوغ، والدین متوجه اهمیت هویت جنسی شده و برای آن به دنبال راه حل هستند، برای آگاهی از اقدامات لازم مشاوره نوجوان دریافت کنید.

منبع : هویت جنسیتی

هویت جنسیتی یعنی چه ؟

 به‌طورکلی هویت به این معناست که فرد خود را با چه ویژگی‌هایی می‌شناسد و هویت‌جنسیتی به‌عنوان بخشی از آن، به این معناست که فرد چه دیدگاهی راجع به جنسیت خود دارد. بیشتر جمعیت هویتی مطابق با جنسیت فیزیولوژیک خود دارند. برای مثال یک دختر به‌خوبی جنسیت خود را می‌پذیرد و به رفتارهایی دست می‌زند که جامعه از یک زن انتظار دارد، اما درعین‌حال ممکن است دختر دیگری از این وضعیت راضی نباشد و برخلاف جنسیت فیزیولوژیک خود به رفتارهای مردانه گرایش بیشتری داشته باشد. به‌طورکلی هویت‌جنسیتی شامل دو بخش است:

آنچه فرد احساس می‌کند

تصور و باور فرد از اینکه خود را مطابق با جنسیت فیزیولوژیکش مرد یا زن بداند یا از آن ناراضی باشد، مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش هویت‌جنسیتی را تشکیل می‌دهد.

آنچه فرد ابراز می‌کند

این بخش بیشتر رفتارهای فرد را شامل می‌شود. صحبت کردن با ادبیات زنانه یا مردانه، نحوه لباس پوشیدن، علاقه‌مندی به کارهای مختلف و مسائل دیگر بخشی از هویت جنسیتی را تشکیل می‌دهند که می‌تواند مطابق یا مخالف با جنسیت وی باشد.

شکل گیری هویت جنسیتی

اکنون باید به این سؤال پاسخ دهیم که هویت‌جنسیتی چگونه شکل می‌گیرد و چه عواملی در آن تأثیر دارند. به‌طورکلی بخشی از این دلایل را عوامل فیزیولوژیک و بخشی دیگر را شرایط محیطی فرد مشخص می‌کند:

عوامل فیزیولوژیک

همان‌طور که می‌دانید مردان و زنان علاوه بر تفاوت در اندام‌های جنسی در نوع و میزان ترشح برخی هورمون‌ها نیز با یکدیگر تفاوت دارند. هورمون‌هایی نظیر تستوسترون با رفتارهای مردانه و هورمون‌هایی مانند استروژن یا پروژسترون با رفتارهای زنانه تناسب دارند. میزان ترشح این هورمون‌ها ازجمله مسائل تاثیرگذار در شکل‌گیری هویت‌جنسیتی فرد است.

شرایط محیطی

تربیت والدین و همین‌طور محیط اجتماعی هر فرد نیز در شکل‌گیری هویت‌جنسیتی وی تأثیر بسیاری دارند. اینکه والدین تا چه حد در لباس پوشاندن، صحبت کردن یا تربیت فرزند با او بر اساس جنسیتش رفتار می‌کنند و همین‌طور اهمیتی که جامعه برای هر جنس قائل است، تعداد دوستان هم‌جنس یا غیر هم‌جنس کودک و …. در شکل‌گیری هویت جنسیتی اثر دارند. به همین خاطر بسیار مهم است که درزمینهٔ تربیت جنسی کودک و نوجوان خود از یک متخصص آگاه کمک بگیرید. برای آشنایی بیشتر با روانشناسی نوجوان کلیک کنید.

 هویت جنسیتی و رابطه جنسی

آیا هویت‌جنسیتی در روابط جنسی فرد نیز تأثیرگذار است؟ به‌طورکلی هویت‌جنسیتی و جهت‌گیری جنسی دو موضوع متفاوت از یکدیگر هستند. جهت‌گیری جنسی به معنای میل به برقراری رابطه جنسی با مردان یا زنان است و می‌تواند کاملاً متفاوت از تصور فرد راجع به مرد یا زن بودن خود باشد. اما در برخی مواقع نیز میان هویت‌جنسیتی فرد و گرایش وی به روابط جنسی تناسب وجود دارد.

علت تبدیل شدن به اختلال هویت جنسیتی

شکل‌گیری کامل هویت جنسی از کودکی تا پایان بلوغ به طول می‌انجامد. زمانی که فرد در اواخر دوران نوجوانی همچنان با جنسیت طبیعی خودش مشکل داشته باشد، به اختلال هویت‌جنسیتی دچار شده است. این اختلال ممکن است موجب گرایشات جنسی متفاوتی نیز بشود. برای آگاهی بیشتر درباره نشانه‌ها و پیامدهای مربوط به این اختلال مقاله ملال جنسیتی را مطالعه نمایید.

هویت جنسیتی و بیماری‌های روحی

تقریباً اکثر مردم ازنظر هویت‌جنسیتی مشکل خاصی ندارند و خود را به‌عنوان زن یا مرد می‌پذیرند؛ اما بعضی‌ها در این زمینه‌ دچار مشکل هستند. هنگامی‌که میان جنسیت فیزیولوژیک و احساس او از جنسیت خود هماهنگی وجود نداشته باشد، این موضوع می‌تواند باعث بروز مشکلات بسیاری ازجمله افسردگی، گوشه‌گیری یا طرد شدن از اجتماع، اعتیاد به انواع مخدرها و یا حتی خودکشی شود؛ به میزانی که اختلاف میان وضعیت فیزیولوژیک و هویت جنسیتی بیشتر باشد، احتمال بروز بیماری‌های روحی افزایش می‌یابد و بر اساس تحقیقات انجام‌شده این عدم هماهنگی در مردان بیشتر از زنان اتفاق می‌افتد.

اگر احساس می‌کنید شما یا هر یک از اطرافیان در هویت‌جنسیتی خود دچار مشکل هستید و یا اگر برای تربیت جنسی فرزندان خود با مشکل یا سؤالی مواجه شده‌اید بهتر است برای پیشگیری از بروز مشکلاتی که راجع به آن‌ها صحبت کردیم از یک روانشناس متخصص کمک بگیرید.

برای دریافت مشاوره در زمینه نوجوانان می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02166419012 تماس بگیرید.

سؤالات متداول