انواع فوبیا یا ترس ها به موضوعات مختلف ممکن است ایجاد شود. فوبیا اصطلاح تخصصی روانشناسی است که به هرگونه ترس شدید و غیرمنطقی گفته می‌شود. این ترس با تهدید موجود در واقعیت تناسبی ندارد و به عبارتی اغراق‌آمیز است. مواجه شدن با آنچه که فرد نسبت به آن فوبیا دارد علائم روانشناختی و جسمانی شدیدی را در پی خواهد داشت و حتی می‌تواند به حمله عصبی منجر شود. جالب آن که ابتلا به یکی از فوبیاها می‌تواند نقطه شروعی برای ابتلا به سایر انواع فوبیا نیز باشد. از این رو درمان در مراحل اولیه از پیچیدگی کمتری برخوردار است. برای دریافت درمان قطعی فوبی کلیک کنید.

منبع : انواع فوبیا

فوبیا چیست ؟

در ادبیات تخصصی به ترس شدید و غیرمنطقی نسبت به برخی اشیاء و موقعیت‌ها فوبیا گفته می‌شود که دچار بودن به آن مجموعه‌ای از علائم جسمانی و روانی را در پی دارد.

مشخصه بارز این ترس‌ها این است که شدت آن با خطر موجود در واقعیت تناسبی ندارد و در نتیجه اغراق آمیز تلقی می‌شود. در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روان پزشکی مبتلا بودن به هرگونه فوبیا تحت عنوان اختلال فوبیای خاص و زیر مجموعه‌ای از اختلالات اضطرابی ، طبقه بندی می‌شود.

انواع فوبیا خاص

فوبیای خاص خود انواع مختلفی را در برمی‌گیرد که فوبیای حیوانات، فوبیای موقعیتی، فوبیای محیط طبیعی، فوبیای خون- جراحت یا تزریقات و سایر انواع نامشخص فوبیا را در بر می‌گیرد. در ادامه به هریک از موارد ذکر شده اشاره کرده‌ایم.

1- فوبیای حیوانات

فوبیای حیوانات به هرگونه ترس شدید و غیرمنطقی از حیوانات گفته می‌شود. ترس از سگ، گربه، مار، حشرات و موش از جمله رایج‌ترین فوبیای حیوانات هستند. لازم به ذکر است که در بین انواع فوبیا، ترس از حیوانات شایع‌ترین نوع فوبیا محسوب می‌شود. برای آشنایی بیشتر با فوبیای حیوانات کلیک کنید.

2- انواع فوبیا | فوبیای موقعیتی

این فوبیا هرگونه ترس شدید از یک موقعیت خاص را در بر می‌گیرد. ترس از هواپیما، ترس از قرار گرفتن در مکان‌های عمومی، ترس از مکان‌های بسته نظیر آسانسور، ترس از رانندگی یا عبور از تونل همگی نمونه‌هایی از فوبیای موقعیتی هستند.

3- فوبیای محیط طبیعی

ترس شدید از آب، طوفان، ارتفاع، دریا، رعد و برق و سایر مواردی از این دست نمونه‌هایی از فوبیای محیط طبیعی هستند.

4- فوبیای خون، جراحت یا تزریقات

در این نوع از فوبیا فرد ترس شدیدی از وارد شدن جراحت به خود یا دیگران دارد. او همچنین از دیدن خون به شدت می‌ترسد و هنگام مشاهده تزریقات نظیر آمپول یا سرم دچار علائم اضطرابی می‌شود. این نوع از فوبیا از نظر علائم اضطرابی با سایر فوبیاها متفاوت است.

چرا که در همه انواع فوبی فرد با بیش فعالی سیستم عصبی رو به رو شده و دچار علائمی نظیر تپش قلب، افزایش فشار خون و بالا رفتن میزان تعریق مواجه می‌شود. اما در فوبیای خون وضعیت معکوسی روی می‌دهد و فرد هنگام مواجهه با موضوع ترس خود علائمی نظیر کاهش فشار خون و غش را بروز می‌دهد.

5- سایر انواع فوبیا

دچار بودن به هرگونه ترس شدید که در طبقات ذکر شده فوبیا جای نمی‌گیرد به عنوان سایر انواع فوبیا شناخته می‌شود. از جمله مثال‌هایی که در این زمینه وجود دارد می‌توان به ترس از افتادن، ترس از صدای بلند و ترس از برخی اشکال اشاره کرد.

علل دچار شدن به انواع فوبیا

علت دقیق بروز فوبیا در افراد هنوز ناشناخته است. با این حال متخصصان چند عامل را در این مسئله دخیل می‌دانند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- تجربیات منفی

بسیاری از فوبیاها از تجربیات ناخوشایند گذشته به خصوص آن‌هایی که در دوران کودکی اتفاق افتاده است، نشات می‌گیرد. برای مثال حمله کردن یک سگ به کودک تا حد زیادی می‌تواند او را در برابر فوبیای سگ آسیب‌پذیر کند.

2- عوامل ژنتیکی و محیطی از علل ابتلا به انواع فوبیا

پژوهشگران به این حقیقت پی برده‌اند که فوبیا در خانواده‌ها جریان دارد. به این معنی که وقتی یکی از اعضای خانواده درجه یک شما به فوبیا مبتلا باشد، بیشتر از سایرین ممکن است به این اختلال اضطرابی دچار شوید. متخصصان بر این باورند که عوامل ژنتیکی و محیطی (نظیر یادگیری مشاهده‌ای) می‌توانند در این مسئله نقش داشته باشند.

3- عملکرد مغزی

آزمایش‌های انجام شده بر مغز کسانی که دچار فوبیا هستند نشان می‌دهد که فعالیت انتقال دهنده‌های عصبی در آن‌ها نسبت به سایر افراد متفاوت است. در نتیجه می‌توان گفت نوع عملکرد مغز نیز می‌تواند در پیدایش این مشکل دخیل باشد.

انواع روش های درمانی برای بهبود فوبیا

برای درمان فوبیا روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به موثرترین آن‌ها اشاره کرده‌ایم. برای آشنایی با بهترین روش‌های درمان اضطراب شدید کلیک کنید.

1- درمان شناختی رفتاری

مطالعات پژوهشی نشان می‌دهند که درمان شناختی رفتاری یکی از اثربخش‌ترین روش‌های موجود برای درمان فوبیا محسوب می‌شود. در این روش که نوعی درمان مبتنی بر گفتگو است، درمانگر تلاش می‌کند تا افکار زیربنایی و تحریف شده که منجر به بروز هیجانات و رفتارهای ناسالم در فرد می‌شوند را شناسایی کرده و با ارائه یکسری تمرین‌ها به اصلاح رفتاری در مراجع کمک کند.

2- مواجهه درمانی

مواجهه درمانی یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای بهبود فوبیاست که تا حد زیادی نیز اثربخشی دارد. در این روش درمانگر سعی می‌کند که یک سلسله مراتب از موقعیت‌های ترسناکی که درمانجو گزارش می‌دهد تهیه کند و سپس طبق این سلسله مراتب و به صورت تدریجی به او کمک کند تا با این موقعیت‌ها مواجه شود.

3- واقعیت مجازی

در بسیاری از موارد ممکن است به هردلیلی امکان مواجهه در دنیای بیرون وجود نداشته باشد. در این شرایط درمانگر می‌تواند استفاده از فناوری‌های کامپیوتری و واقعیت مجازی را جایگزین نماید. در این حالت درمانجو هر جلسه با بخشی از ترس‌هایش رو به رو می‌شود و درمانگر به او می‌آموزد که چگونه در حین مواجهه بر علائم اضطرابی خود غلبه نماید.

4- غرقه سازی

غرقه سازی به معنای مواجهه غیرتدریجی و یکباره با شدیدترین ترس است که در ابتدا منجر به بروز علائم اضطرابی بسیار شدید می‌شود و سپس به طور کامل فروکش می‌یابد. اغلب درمانگران امروزه مواجهه به روش سلسله مرتبی را از غرقه سازی موثرتر می‌دانند و به آن شیوه عمل می‌کنند.

5- دارو درمانی

فوبیا اغلب به روان درمانی جواب می‌دهد و نیازی به درمان‌های دارویی ندارد. با این حال برای افرادی که اضطراب بسیار شدیدی را تجربه می‌کنند، مصرف داروهای ضداضطرابی می‌توانند کمک کننده باشند و روند بهبودی را تسریع نمایند. البته این نکته حائز اهمیت است که هرگز نباید داروهای اعصاب و روان را به طور سرخود مصرف کنید. در نتیجه حتما زیر نظر یک متخصص باشید و طبق توصیه او عمل نمایید. برای شناخت بیشتر در زمینه داروهای ضد اضطراب کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.